“ไรน์เฮสเซน” (Rheinhessen) หรือ เรนิช เฮสเซ (Rhenish Hesse) เป็นเขตผลิตไวน์ที่ใหญ่ที่สุดของเยอรมัน อยู่ทางภาคใต้ของประเทศ เฉียง ๆ ขึ้นไปตะวันตกเล็กน้อย ครอบคลุมพื้นที่ทางตอนใต้แม่น้ำไรน์ (Rhine) มีพื้นที่ปลูกองุ่นประมาณ 26,444 เฮกตาร์ เพิ่งมาพัฒนาคุณภาพไวน์อย่างจริงจังในช่วงทศวรรษ 1990 นี่เอง
จากสถิติปี 2014 Rheinhessen ปลูกองุ่นเขียว-แดงรวมกันประมาณ 23 พันธุ์ เป็นองุ่นเขียว 69 % มากที่สุดคือรีสลีง (Riesling) 16.4 % ตามด้วย มืลแลร์- ธัวร์เกา (Müller-Thurgau) 16 % ส่วนองุ่นแดงมากที่สุดคือดอนเฟลแดร์ (Dornfelder)13.1% ลดลงจากเดิมเล็กน้อย ตามด้วยสแป๊ตบัวร์กุนแดร์ (Spätburgunder) 5.5 % ซึ่งเพิ่มขึ้น
ไวน์กุท วิทท์มันน์ (Weingut Wittmann) เป็นหนึ่งในไร่องุ่นเก่าแก่ของเยอรมัน ก่อตั้งมาตั้งแต่ปี 1663 ณ เมืองเวสต์ฮอเฟน (Westhofen) ทางใต้ของไรน์เฮสเซน (Rheinhessen) แหล่งผลิตไวน์ระดับหัวกระทิของเยอรมัน เน้นผลิตไวน์ตามกรรมวิธีแบบดั้งเดิมตั้งแต่การใช้ยีสต์ธรรมชาติ จนถึงกระบวนการหมักบ่ม ขณะเดียวกันก็ผสานเทคโนโลยีใหม่ ๆ เข้าไปด้วย ก่อนจะเริ่มปลูกองุ่นแบบออร์แกนิก (Organic) มาตั้งแต่ปี 1990 ตามด้วยไบโอ ไดนามิก (Biodynamic) ตั้งแต่ปี 2004
ปัจจุบัน Weingut Wittmann อยู่ภายใต้การบริหารงานของ ฟีลิปป์ วิทท์มันน์ (Philipp Wittmann) ซึ่งได้รับรางวัล “Winemaker of the year 2014” ของเยอรมัน และภรรยาอีวา กลืสเซรัท วีทท์มันน์ (Eva Clüsserath Wittmann) พร้อมลูกชาย Gunter และลูกสาว Elisabeth ช่วยกันดูแลกิจการไร่องุ่นขนาด 28 เฮกตาร์ (1 เฮกตาร์ = 6 ไร่ 1 งาน)
บริษัท Fin fabulous is needed ผู้นำเข้าบูติก ไวน์จากทั่วโลกเคย เชิญ Philipp Wittmann – Eva Wittmann เดินทางมาเมืองไทยเพื่อแนะนำไวน์หลาย ๆ ตัวที่ภูเก็ต 2 แห่ง ๆ แรกมื้อกลางวันที่ Iniala Resort ชื่อดัง และดินเนอร์ที โรงแรม Banyan Tree Phuket โดยไวน์บางรุ่นยังไม่มีขายในเมืองไทย ดังนี้
วิทท์มันน์,ทรีทเทนไฮแมร์ อาพอเตเก,รีสลิง,คาบิเนท,ไรน์เฮสเซน,เยอรมัน 2013 (Wittmann Trittenheimer Apotheke Riesling Kabinett Rheinhessen Germany 2013) : Trittenheimer เป็นชื่อหมู่บ้านอยู่ริมแม่น้ำโมเซล (Mosel) ส่วน Apotheke เป็นชื่อไร่องุ่นที่อยู่ในหมู่บ้านดังกล่าวทางฝั่งขวาของแม่น้ำโมเซล ขณะที่ชื่อไร่ที่ผลิตคือ Ansgar Clüsserath ซึ่งเป็นชื่อพ่อของอีวาภรรยาของ Philipp และอีวาเป็นไวน์เมกเกอร์เอง หลังจากจบวิชาการปลูกองุ่นทำไวน์จากไกเซนไฮม์ (Geisenheim) ในไรเกา (Rheingau) เมื่อปี 2001 ไร่นี้มีพื้นที่ 5 เฮกตาร์ (1 เฮกตาร์ = 6 ไร่ 1 งาน) ผลิตไวน์ปีละประมาณ 30,000 ขวด
Wittmann Trittenheimer Apotheke Riesling Kabinett Rheinhessen Germany 2013 ทำจากรีสลีง (Riesling) 95% ปิโนต์ บลอง (Pinot Blanc) 5 % หมักแบบช้า ๆ พร้อมยีสต์ในถังไม้โอคเก่าแก่ดั้งเดิมขนาด 1,000 ลิตร และหมักพร้อมกากยีสต์จนกระทั่งบรรจุขวด …สีเหลืองทองอ่อน ๆ หอมกลิ่นผลไม้สุก เช่น พีช ส้มโอสีชมพู ซีทรัส ดอกไม้ เฉิร์บสด ๆ กรุ่น ๆ ที่สำคัญมิเนอรัลโดดเด่นมาก แอซสิดยอดเยี่ยม และจบด้วยมิเนอรัล
วิทท์มันน์ กุทส์ไวน์ ชอยเรเบ คูเบอา ทรอกเคน ไรน์เฮสเซนเยอรมัน 2013 (Wittmann Gutswein Scheurebe QbA Trocken Rheinhessen Germany 2013) : คำว่า Gutswein เป็นชื่อรุ่นของไวน์ ดราย เกรด Qualitatswein ของ Wittmann …สีเหลืองสดใส ดมครั้งแรกคล้ายโซวีญยอง บลอง มาก หอมกลิ่นหญ้าและเฮิร์บสด ๆ ดอกไม้ ส่วนผลไม้แอปเปิ้ลโดดเด่น ตามด้วยเกรฟฟรุต ซีทรัส และที่แตกต่างจากโซวีญยอง บลองคือมิเนอรัล แอซสิดดีมากดื่มแล้วสดชื่นและกลมกลืนกับผลไม้ จบด้วยน้ำผลไม้ หอมหวานชุ่มคอ
ชอยเรเบ (Scheurebe) เป็นองุ่นเขียวที่ปลูกมากในเยอรมันและออสเตรีย ผสมสายพันธุ์มาจากรีสลีงและองุ่นพื้นเมือง โดย ดร.จอร์ก ชอย (Dr.Georg Scheu) ในปี 1916 ขณะที่เป็นผู้อำนวยการสถาบันเพาะพันธุ์องุ่นที่เมืองอัลซาย (Alzey) แคว้นไรน์เฮสเซน (Rheinhessen) คำว่า Rebe ในภาษาเยอรมันหมายถึงต้นองุ่นหรือเถาองุ่น (vine) ในเยอรมันบางทีเรียกว่า Sämling 88 (Seedling 88 ในภาษาอังกฤษ) ตามหมายเลขแปลงที่ปลูกองุ่นของจอร์ก ชอย นั่นเอง เป็นองุ่นที่มีกลิ่นหอมและนิยมทำไวน์หวาน
วิทท์มันน์ ซีลวาแนร์ คูเบอา ทรอกเคน,ไรน์เฮสเซน,เยอรมัน 2013 (Wittmann Silvaner QbA Trocken Rheinhessen Germany 2013) : สีเหลืองอ่อน ๆ หอมกลิ่นสด ๆ เขียว ๆ ของผัก หญ้า และเฮิร์บ ดอกไม้ ตามด้วยผลไม้ เช่น เมลอน สับปะรด ซีทรัส และพีช สไปซี ขิง มิเนอรัล แอซสิดกำลังดี จบด้วยผลไม้และมิเนอรัล
ซีลวาเนอร์ (Sylvaner or Silvaner) องุ่นพันธุ์โบราณกำเนิดในออสเตรีย ชื่อดั้งเดิมคือ Alias Sylvaner มาจากภาษาละตินว่า Silva (หมายถึง woods) หรือ Saevum (หมายถึง wild) จากการตรวจดีเอ็นเอพบว่าเป็นการพัฒนาสายพันธุ์ระหว่างองุ่น Traminer กับองุ่นเขียวของออสเตรีย แล้วข้ามมาในเยอรมันหลังสงคราม 30 ปี และปลูกครั้งแรกที่ Castell ในปี 1659 ชื่ออย่างเป็นทางการในเยอรมันคือกรือแนร์ ซีลวาแนร์ (Grüner Silvaner) ตัว Silvaner สะกดด้วย i ต่างจากในแคว้นอัลซาสของฝรั่งเศสที่ทำไวน์ได้ดีเช่นกัน แต่สะกดด้วย y คือ Sylvaner
วิทท์มันน์ เวสโธเฟแนร์ รีสลีง ทรอกเคน ไรน์เฮสเซน เยอรมัน 2013 (Wittmann,Westhofener Riesling Trocken Rheinhessen Germany 2013) : ใช้องุ่นรีสลีงจาก 3 ไร่ในหมู่บ้าน Westhofen ซึ่งส่วนใหญ่เป็นดินชอล์คและหินปูน มาทำไวน์ตัวนี้ …สีเหลืองทองอ่อน ๆ หอมกลิ่นแอปเปิ้ลเขียวและมิเนอรัลโดดเด่นมาก ตามด้วยเลมอน กูสเบอร์รี สังกะสี สไปซีนิด ๆ แอซสิดดีมากดื่มแล้วสดชื่นและส่งเสริมผลไม้ได้ดี จบยาวด้วยผลไม้และมิเนอรัล
วิทท์มันน์ สแปตบัวร์กุนแดร์ ไรน์เฮสเซน,เยอรมัน 2012 (Wittmann,Spätburgunder,Rheinhessen,Germany 2012) : ไวน์แดงที่ทำจากองุ่น Spätburgunder ซึ่งก็คือปิโนต์ นัวร์ (Pinot Noir) นั่นเอง สีแดงเบอร์กันดี หอมกลิ่นผลไม้เปลือกแดงสุก ๆ เช่น เรด เบอร์รี สตรอว์เบอร์รี และเชอร์รี ตามด้วยมิเนอรัล สไปซี อัลมอนด์ กานพลู ซึ่งไม่ค่อยเจอในปิโนต์ นัวร์ ในชาติอื่น ๆ โอคกรุ่น ๆ แทนนินปานกลาง แอซสิดดีมากตามสไตล์ไวน์อากาศเย็นทำให้สามารถเสิร์ฟกับซีฟู้ดบางอย่างได้ จบยาวด้วยผลไม้และมิเนอรัล ไวน์ยังไม่เปิดเผยตัวเท่าใดนัก น่าจะอีก 2-3 ปีจะอร่อยกว่านี้
สแปตบัวร์กุนเเดร์ (Spätburgunder) ในฝรั่งเศสและอีกบางประเทศเรียกว่าปิโนต์ นัวร์ (Pinot Noir) ในอิตาลีคือปิโนต์ เนโร (Pinot nero) ในเยอรมันบางพื้นที่และในอีกบางประเทศในยุโรปเรียกว่าเบลาเออบัวร์กุนแดร์(Blauburgunder),เคลฟแนร์ (Klevner) หรือชวาร์ซบัวร์กุนแดร์ (Schwarzburgunder) เป็นองุ่นแดงที่ใช้ทำไวน์แดงคุณภาพของเยอรมัน ชื่อมาจาก 2 คำรวมกันคือ Spät หมายถึงสุกช้า (Ripens late) ส่วน Burgunder หมายถึง Burgundy เพราะองุ่นพันธุ์นี้ถูกนำเข้ามาจากแคว้นเบอร์กันดีในฝรั่งเศส และเมื่อนำมาปลูกในเยอรมันแล้วจะสุกช้ากว่าองุ่นแดงพันธุ์อื่น
สันนิษฐานว่าปลูกตั้งแต่ศตวรรษที่ 4 ขณะที่เอกสารอย่างเป็นทางการระบุว่าปลูกในศตวรรษที่ 14 ปัจจุบันเยอรมันปลูกองุ่นพันธุ์นี้เป็นอันดับ 3 รองจากฝรั่งเศส และสหรัฐ คิดเป็นพื้นที่ 11,300 เฮกตาร์ (1 เฮกตาร์ = 6 ไร่ 1 งาน) หรือคิดเป็น 11 % ของพื้นที่ปลูกองุ่นทั้งหมดในเยอรมัน ปลูกมากในแคว้นบาเดน (Baden) ซึ่งคุณภาพดีเยี่ยมในเขต Kaiserstuhl) และแคว้นพาล์ซ (Pfalz)
วิทท์มันน์ มอร์สไตน์ รีสลีง เอาส์เลเซ ไรน์เฮสเซน เยอรมัน 2013 (Wittmann, Morstein Riesling Auslese,Rheinhessen,Germany 2013) : เป็นรีสลีงคุณภาพดีเยี่ยมจากไร่ Morstein ขนาดประมาณ 30 ไร่ อยู่สูงจากระดับน้ำทะเลประมาณ 280 เมตร เก็บองุ่นด้วยมือทั้งหมด ..สีเหลืองทองอร่าม หอมกลิ่นผลไม้ เช่น สับปะรด พีช และแกรฟฟรุต พร้อมด้วยดอกไม้ น้ำผึ้ง และมิเนอรัล แอซสิดดีมากดื่มแล้วสดชื่นและไม่หวานเลี่ยน จบด้วยผลไม้และมิเนอรัล
Auslese หมายถึง “selected harvest” เลือกเก็บองุ่นที่สุก ๆ ซึ่งจะหวานกว่าสแป๊ตเลเซ (Spätlese) ตามการจัดเกรดคุณภาพไวน์เยอรมันตามความหวานของไวน์ประเภท Prädikatswein ซึ่งมีอยู่ 6 ชั้นความหวาน และ Auslese อยู่ขั้น 3
นั่นคือส่วนหนึ่งของไวน์ Wittmann บูติกไวน์เยอรมันระดับคุณภาพ ซึ่งหาในบ้านเราค่อนข้างยาก.